Khoang miệng là nơi cư trú của khoàng 6 tỷ vi sinh vật, với khoảng 300 – 700 loại khác nhau. 1 số giúp tăng cường sức khoẻ của chúng ta, trong khi số khác thì là tác nhân gây bệnh phiền toái.
Theo đánh giá từ các nhà khoa học, miệng là nói có hệ vi sinh vật đa dạng thứ 2 trong cơ thể, chỉ sau đường ruột. Do vậy, thật không quá khi cho rằng, những gì đang xảy ra trong hệ vi sinh vật miệng là đại diện cho những gì đang xảy ra ở những nơi khác trong cơ thể.
Hệ vi sinh vật trong miệng là gì?
Theo định nghĩa của Dự án Vi sinh vật ở người, khoang miệng có 8 vị trí trải dài bên trong miệng nơi mà các vi sinh vật sinh sống
- Lưỡi
- Vòm miệng
- Amidan
- Mảng bám dưới và trên nướu trên răng
- Nướu bị sừng hóa
- Niêm mạc miệng
- Họng
- Nước miếng
Những vi khuẩn này cùng nhau tạo thành một “hệ sinh thái” hoạt động tương tự như ruột người.
Mỗi phần của miệng có một bề mặt riêng biệt và do đó có xu hướng chứa một mảng vi khuẩn riêng. Ví dụ, lưỡi chứa một cộng đồng khác với những gì trên nướu hoặc răng, do cách bề mặt của chúng duy trì sự sống của các vi khuẩn khác nhau.
Mảng bám răng và bề mặt của lưỡi đặc biệt dày đặc vi khuẩn. Chúng được coi là “một trong những môi trường sống dày đặc nhất của vi sinh vật trên Trái đất.”
Mối liên quan đến sức khoẻ
Microbiomes (cộng đồng các sinh vật nhỏ bé) thực sự tồn tại ở khắp mọi nơi trong tự nhiên và chúng đóng một vai trò quan trọng trong việc quyết định sức khỏe con người và duy trì các hệ sinh thái khác nhau.
Trong miệng của một người có một số vi khuẩn góp phần vào sức khỏe tổng thể, chẳng hạn như bằng cách thúc đẩy tiêu hóa. Trong khi những vi khuẩn khác có thể góp phần gây ra các vấn đề như bệnh nướu răng, nhiễm trùng và thậm chí có khả năng ung thư.
Vai trò của lợi khuẩn đường miệng
- Thực hiện các quá trình tiêu hóa và trao đổi chất, hỗ trợ quá trình trao đổi chất bình thường – ví dụ, một số vi khuẩn tham gia vào quá trình chuyển hóa nitrat, giúp hỗ trợ huyết áp khỏe mạnh.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phân hủy thức ăn qua nước bọt và biến các chất dinh dưỡng từ thức ăn thành năng lượng
- Vận chuyển các khoáng chất ion từ nước bọt quanh miệng
- Hỗ trợ tái khoáng cho răng
- Mang oxy đến nướu và các mô mềm
- Chống nhiễm trùng bằng cách bảo vệ chúng ta khỏi các sinh vật có hại trong môi trường
- Ngăn ngừa căng thẳng oxy hóa và viêm nhiễm
- Loại bỏ các chất thải từ bề mặt miệng
Tác động của hại khuẩn đường miệng
Theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Tiến bộ Khoa học, vi khuẩn thường có trong miệng cũng có thể giải phóng chất độc xâm nhập vào não . Do đó, chúng có thể góp phần gây ra bệnh Alzheimer.
Không chỉ có vậy, viêm khớp dạng thấp và viêm phổi là 2 căn bệnh đã được chứng mình có sự liên quan đến bệnh răng nướu.
Vì răng có cấu trúc rất độc đáo ở chỗ chúng là thành phần duy nhất của cơ thể xuyên qua da với xương ở gốc, do vậy, các vi khuẩn có hại có thể xâm nhập vào máu và di chuyển đến các cơ quan khắp cơ thể, bao gồm cả não.
Các dấu hiệu cho biết vi khuẩn có hại ở khoang miệng đang phát triển thái quá:
– Tăng mảng bám trên răng dày, dính, có mùi và có màu trắng (nó có thể tạo thành một lớp màng trên răng của bạn vào buổi sáng)
– Hôi miệng
– Chảy máu nướu răng
– Răng nhạy cảm
– Loét miệng
– Nấm miệng, hoặc nấm Candida miệng, là một tình trạng nấm trong đó nấm candida (thường là C. albicans ) phát triển quá mức
– Viêm amiđan
Mối liên hệ quan giữa hệ vi sinh vật và các bệnh đường miệng
Nhiều người vẫn cho rằng, các bệnh răng miệng như sâu răng, viêm nướu, hôi miệng, là do hoạt động của vi khuẩn có hại. Tuy nhiên, cho tới gần đây, các nhà khoa học đã hiểu rằng nguyên nhân thực sự của các căn bệnh này là do sự mất cân bằng trong hệ vi sinh vật miệng, thay vì sự hiện diện của chính vi khuẩn. .
Nói cách khác, một số vi khuẩn “gây bệnh” nhất định sẽ không gây ra vấn đề cho những người có một hệ vi sinh vật khỏe mạnh tổng thể. Tuy nhiên chúng có thể gây bệnh cho những người không có đủ vi khuẩn khỏe mạnh để chống lại tác động của mầm bệnh.
Các chuyên gia hiện tin rằng khi hệ vi sinh vật chuyển từ thành phần chủ yếu là vi khuẩn hiếu khí sang vi khuẩn kỵ khí hơn (chẳng hạn như Streptococcus mutans và Porphymonas gingervali ), điều này tạo ra một màng sinh học phì đại bên trong miệng, khiến mòn răng và bệnh nướu răng dễ phát triển hơn.
Làm thế nào để cân bằng hệ vi sinh vật trong miệng
Có hàng tỷ vi khuẩn trong miệng, và điều quan trọng là phải giữ cho nó ở khía cạnh lành mạnh và cân bằng
Thực hành Vệ sinh răng miệng Thông minh
Đánh răng và sử dụng chỉ nha khoa là vô cùng cần thiết trong việc làm sạch răng và kẽ răng. Hạn chế sử dụng các loại kem đánh răng hay nước súc miệng có các thành phần sát khuẩn, khử trùng mạnh. Vì điều này sẽ làm tiêu diệt toàn bộ hệ vi sinh của miệng.
Rửa sạch bằng nước sau bữa ăn
Thay vì đánh răng hoặc sử dụng nước súc miệng ngay sau bữa ăn, bạn hãy súc miệng thật sạch bằng nước. Nước giúp tạo bộ đệm cho hệ vi sinh vật cho đến khi bạn có thể đánh răng.
Chế độ ăn giàu dinh dưỡng
Chế độ ăn của chúng ta là một cách chính mà chúng ta lấy vi sinh vật từ môi trường của chúng ta. Ví dụ, ăn thực phẩm thực vật như rau và trái cây không chỉ cung cấp cho chúng ta chất dinh dưỡng mà còn cả một số chất bẩn, nước và vi khuẩn.
Một số loại thực phẩm giúp vi khuẩn có lợi phát triển mạnh, trong khi những loại khác lại thúc đẩy sự phát triển của mầm bệnh và vi khuẩn không thân thiện. Thực phẩm cần nhấn mạnh trong chế độ ăn uống của bạn là những thực phẩm có tính kiềm, chống viêm và thực phẩm chống oxy hóa cao .
Những thực phẩm sau đây nên ăn thường xuyên để hỗ trợ sức khỏe răng miệng:
Các loại rau lá xanh
Quả mọng, trái cây họ cam quýt và các loại trái cây khác
Các loại rau họ cải như bông cải xanh, cải xoăn, súp lơ trắng, v.v., cùng với tất cả các loại rau tươi
Bổ sung lợi khuẩn
Thực phẩm và thực phẩm bổ sung probiotic có thể giúp tạo ra vi khuẩn thân thiện trong miệng, giống như cách chúng hỗ trợ sức khỏe đường ruột. Chúng hoạt động bằng cách tạo ra một lớp màng sinh học bảo vệ, hỗ trợ sức khỏe của răng và nướu và giảm viêm, đồng thời ngăn chặn vi khuẩn xấu xâm nhập vào men răng hoặc các mô dễ bị tổn thương.
Chúng cũng có thể giúp thay đổi độ pH trong miệng để ngăn chặn sự phát triển của khoang miệng và cải thiện chất lượng nước bọt để hỗ trợ quá trình tái khoáng hóa men răng.
Kết luận
Hệ vi sinh vật miệng của con người đề cập đến cộng đồng các vi sinh vật nhỏ bé sống trong miệng con người, bao gồm răng, lưỡi, vòm miệng, má trong, mảng bám, cổ họng và nướu răng.
Các chuyên gia tin rằng các phần khác nhau của miệng có các cộng đồng vi khuẩn khác nhau và cách các cộng đồng này tương tác với nhau là rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của chúng ta.
Để giúp duy trì cân bằng nội môi trong miệng, hãy sử dụng các chất tẩy rửa nhẹ nhàng / tự nhiên trong miệng cũng như dùng chỉ nha khoa, ăn một chế độ ăn uống lành mạnh và tránh quá nhiều đường, tăng lượng men vi sinh, tập thể dục và kiểm soát căng thẳng.
Mola tổng hợp và lược dịch từ Draxe.com và Healthline.com
