Mật ong lên men (MOLM) là sự kết hợp giữa mật ong nguyên chất và men vi sinh dưới những điều kiện riêng biệt về pH, nhiệt độ, độ ẩm, lượng oxy và thời gian, nhằm nuôi cấy vi khuẩn có lợi, đồng thời tiết ra các enzym tốt cho tiêu hóa. Uống mật ong lên men giúp bổ sung lợi khuẩn cho đường ruột và hỗ trợ mạnh mẽ tới hệ miễn dịch, tăng cường đề kháng cơ thể.
Khái niệm mật ong lên men (MOLM) (Fermented honey)
Theo Wikipedia, lên men là quá trình nuôi cấy vi sinh vật để tạo ra sinh khối (tăng sinh) hoặc thúc đẩy vi sinh vật tạo ra sản phẩm trao đổi chất (các hợp chất sinh hóa), như chuyển đổi đường thành sản phẩm như: axit, khí hoặc rượu…của nấm men hoặc vi khuẩn, hoặc trong trường hợp lên men axit lactic trong tế bào cơ ở điều kiện thiếu khí oxy.
Quá trình lên men cần có vi sinh vật (men vi sinh hoặc nấm men), nguồn dinh dưỡng và điều kiện môi trường thuận lợi. Mật ong được chọn để làm môi trường lên men lý tưởng bởi giàu dưỡng chất và tỷ lệ nước thuận lợi cho các vi sinh vật phát triển. Khi thêm các điều kiện riêng biệt về pH, nhiệt độ, độ ẩm, lượng oxy và thời gian, mật ong sẽ lên men.
Các kiểu MOLM phổ biến
Các dạng lên men khác nhau cho ra những kiểu “mật ong lên men” không giống nhau. Có 2 dạng lên men phổ biến với mật ong, được biết đến là hydromel (mật ong và nước) và oxymel (mật ong và giấm)
- Hydromel (mật ong và nước): bản chất trong mật ong đã có những loại vi sinh vật không hoạt động, thông thường mật ong chứa 17% nước. Khi tăng hàm lượng nước lên 20% trong môi trường ấm áp hơn sẽ tự động lên men. Áp dụng điều này, người ta ngâm mật ong với hoa quả tươi để tận dụng lượng nước trong đó. Phương Tây còn thêm rượu để tạo ra thức uống truyền thống với cái tên Mead quen thuộc.
-
Oxymel (mật ong và giấm): từ oxymeli trong tiếng Hy Lạp cổ có nghĩa là axit và mật ong, có nghĩa là một loại thảo dược từ mật ong và giấm. Công thức truyền thống được yêu thích nhất làm bằng mật ong, rượu táo – được phổ biến bởi nhà thảo dược dân gian nổi tiếng Rosemary Gladstar và gần đây là đối tượng của một vụ kiện của tòa án liên bang về quyền giữ các phương thuốc truyền thống không có nhãn hiệu – là một loại oxymel hỗ trợ miễn dịch nổi tiếng và được yêu thích.
Xem thêm: Hướng dẫn cách làm mật ong lên men ngay tại nhà đơn giản
Công dụng của mật ong lên men (MOLM)
Mật ong từ lâu được sử dụng hàng nghìn năm như thực phẩm và thuốc trên khắp thế giới. Mật ong nổi bật có tính kháng khuẩn cao và giàu dinh dưỡng, được sử dụng điều trị ho, hen suyễn và sốt. Mật ong đặc biệt có lợi cho đường ruột chữa tiêu chảy, loét dạ dày và nhiễm khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori). Ngoài ra, nó còn được sử dụng khi mất ngủ, chữa thấp khớp, làm đẹp,…
Mật ong dùng trực tiếp đã tốt nhưng mật ong lên men được cho là tốt hơn, và thực tế cho thấy chúng ta từ xưa đã dùng nhiều mật ong lên men hơn: ngâm mật ong với các loại thảo dược khác để tăng cường công dụng đặc trị.
Ví như Y học cổ truyền vẫn đề cao bài thuốc mật ong với chanh đào, hoa hồng trắng trong chữa ho, rát họng, ho có đờm, viêm amidal. Mật ong với nghệ làm lành các tổn thương đường ruột, đặc biệt là chữa loét dạ dày hay đau vùng thượng vị.
Còn trên thế giới, nhà khoa học Hy Lạp cổ đại – Hippocrates đã đưa ra một chế độ ăn uống đơn giản, ưu tiên dùng mật ong như oxymel (giấm và mật ong) để giảm đau, hydromel (nước và mật ong) để trị khát, và hỗn hợp mật ong, nước và các loại thảo mộc khác nhau để hạ sốt.
Mật ong lên men cơ bản mang công dụng của mật ong nguyên chất, nhưng cái hơn của nó nằm ở cách làm và những nguyên liệu lên men cùng. Với mỗi cách thức lên men khác nhau sẽ đem đến những công dụng cụ thể cho những trường hợp khác nhau.
MOLM bổ sung lợi khuẩn
MOLM theo những cách truyền thống thường tận dụng nấm men và các vi sinh vật đang ngủ có sẵn trong mật ong và thêm những điều kiện, yếu tố thuận lợi cho chúng hoạt động lại. Nhìn chung MOLM thường tốt. Tuy nhiên, cách làm này vẫn có rủi ro nếu bạn lên men không đúng cách hoặc vô tình để mật ong sau khi lên men có nhiều vi sinh vật có hại đi vào cơ thể. Thực tế ngâm chanh với mật ong có thể xảy ra hiện tượng sủi bọt quá mức hoặc chanh bị nhũn, ủng.
Nhờ phương pháp hiện đại nuôi cấy vi sinh vật, chúng ta có thêm cách mới – cấp men cho mật ong tốt hơn. Bằng cách cấy thêm các bào tử lợi khuẩn (thường gọi là men vi sinh), mật ong có thêm nhiều lợi khuẩn giúp lấn át được một số hại khuẩn, đồng thời quá trình lên men cũng diễn ra thuận lợi và nhanh hơn. MOLM theo cách này còn giúp tăng cường, bổ sung lợi khuẩn cho đường ruột, có hiệu quả đặc biệt tốt cho hệ tiêu hóa và cả hệ miễn dịch. Mật ong là môi trường tốt để cấy men vi sinh và để chúng thuận lợi đi qua dịch axit dạ dày. Mật ong cân bằng hệ vi sinh đường ruột và tiết ra nhiều chất tốt (thường gọi là men tiêu hóa/ enzym tiêu hóa).
Để MOLM bổ sung lợi khuẩn đem lại hiệu quả cao nhất, bạn nên tìm hiểu về các loại men vi sinh, chủng bào tử lợi khuẩn trước khi thêm vào mật ong. Ngoài có lợi cho tiêu hóa, một số chủng còn giúp kích thích hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn.
Mật ong lên men bổ sung lợi khuẩn đầu tiên tại Việt Nam
Molm Mola là thương hiệu Molm bổ sung lợi khuẩn kết hợp với kháng sinh tự nhiên đầu tiên tại Việt Nam. Các sản phẩm tiêu biểu như: Molm gừng chanh tỏi, Molm Nghệ Riềng, Molm Chuối chùm ngây, Molm Me rừng.
Tài liệu tham khảo:
https://blog.mountainroseherbs.com/herbal-oxymels https://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%AAn_men https://www.diffordsguide.com/g/1109/honey-and-honey-syrup/fermented-honey https://www.myfermentation.com/non-alcoholic/fermented-honey-zerz1907zsta
